Doesburg

KOSTERSTRAAT 36 DOESBURG
Hemels wonen (en werken) in Hanzestad Doesburg – Fantastisch, zeer recent gerenoveerd en verduurzaamd rijksmonument

Hartje Doesburg, aan de Kosterstraat, staat een bronzen beeld, “Oma met Kleinkind”. Ontwapenend en herkenbaar. Dat zijn ook de kwaliteiten van het rijksmonument erachter, aan de Kosterstraat 36. Het is een prachtige en zeer ruime woning, met een woonoppervlak van zo’n 223 m², zorgvuldig gerestaureerd en verduurzaamd. Een comfortabele historische woning op ‘de mooiste plek van Doesburg’: direct uitkijkend op de geliefde Martinikerk met zijn toren en carillon.

De kern van de woning stamt uit de 16e eeuw, waarna er in de 17e een karakteristiek ‘werkhuisje’ met eigen voordeur werd aangebouwd. Het werkhuisje werd het domein van onder meer een hoedenmaker, later stond het bekend als ‘de Smidse van Vossers’ en vanaf de jaren ’70 werd het een bekende praktijk voor fysiotherapie. Als het huis kon praten, dan kon het ook verhalen vertellen over een stad die floreerde in de 17e eeuw, maar tevens bezoek kreeg van ongenode Spaanse en Franse gasten. Toen de stad weer heroverd was, kreeg het de vorm van een vestingstad. Het zou ook vertellen over een tanende economie, die eenvoudig onder het juk van de Duitse bezetter kwam in 1940, en over hoe de toren van de beeldbepalende Martinikerk in 1945 werd opgeblazen, omdat een kat in het nauw rare sprongen maakt.

Kosterstraat 36 had het dus zwaar, maar gelukkig werd zijn historische waarde in de jaren ’60 al geschat. Dit opmerkelijke woon- en werkhuis werd als ‘sleutelpand’ gezien in verband met de ligging bij de Martinikerk en ingrijpend gerestaureerd en gereconstrueerd onder leiding van restauratiearchitect C.A. Baart de la Faille. Daarbij werd uitsluitend gebruikgemaakt van hoogwaardige materialen.

VERDUURZAAMD RIJKSMONUMENT
Eind 2020 kreeg Kosterstraat 36 nieuwe eigenaren en werd het huis gemoderniseerd en verduurzaamd onder leiding van Duurzame Monumenten-adviseur Dijkoraad (partner van het Nationaal Restauratiefonds). Aan de oorspronkelijke indeling werd bijna niets veranderd. De zolder kreeg een isolerende schil (vloer, plafond en wanden) met als eyecatcher een lichtstraat, zodat het monumentale balkenplafond mooi zichtbaar is. Er werden voor bijna alle buitenmuren isolerende voorzetwanden geplaatst op basis van het ecologische Isovlas (gezond en maximaal duurzaam). De ruimte tussen de vloer van de eerste verdieping en het plafond van de begane grond werd ingeblazen met cellulose-isolatie. Alle ramen werden voorzien van op maat gemaakte en in kleur gespoten aluminium voorzetramen (vast, schuivend en scharnierend), die zowel warmte als geluid isoleren. De oude platenradiatoren werden vervangen door per kamer instelbare Jaga lage-temperatuurconvectoren, waardoor de temperatuur van het cv-water verlaagd wordt tot circa 50 graden. Door de ingebouwde ventilatoren en de geringe waterinhoud zijn de kamers bovendien snel te verwarmen. Als kers op de taart werd in september 2023 het dak van het hoofdhuis ook nog eens compleet gerenoveerd en de trapgevel gevoegd. Kortom, daar valt niks op af te dingen. Monumenten moeten leven, ook in het nu. Kosterstraat 36 weet precies hoe dat moet.

DE TOUR: NAAR BINNEN
Net voorbij oma is de entree naar het huis. Het is een huis met meerdere gezichten, door de zadelkap, de getrapte gevels, het aangebouwde werkhuisje en de vele vensters met hun roedeverdelingen. Alles is even schattig, en secuur afgewerkt. Het is precies wat je hoopt aan te treffen in een Hanzestadje.

In de hal wordt de toon gezet door de eclectische persoonlijkheid van dit huis; het historische interieur wordt gesierd door hedendaags design en kunstschatten uit diverse tijdlagen. En óf dat werkt! Het is een feest, en de ene ruimt bruist nog meer dan de andere. Niks van het oersaaie grijs of dertien-in-een-dozijn, maar een heel eigen gezicht. De centrale hal is zeer royaal. Op de vloer eeuwenoude terracottakleurige estriken. Een verhoogd overloopje geeft links toegang tot de WC met fonteintje en de trap naar de verdieping. Rechts de gang met de deur naar de kelder en de keuken.

De moderne keuken is voorzien van glanzend witte fronten en moderne inbouwapparatuur: afwasmachine, inductieplaat, het is allemaal af te vinken. Het saliegroene houtwerk is een fraai contrast met het fris-witte kalk van de muren. Vanuit de keuken ook het kleine halletje naar het terrasje met zijn sfeervolle houtopslag. Aan de rechterzijde van de hal vind je het markante werkhuisje dat nu een werkkamer is met een kleine bibliotheek. Open de deur en je staat zo aan de rand van de Markt, bij je ‘eigen’ voortuin en naast de kerk. Dit is de ideale plek voor iemand die iets wil verkopen en/of laten zien, een edelsmid, een antiquair, maar ook voor een dienstverlener als een financieel adviseur. Links van de hal vind je het huidige kantoor dat goed kan samengaan met de activiteiten in het werkhuisje. Tenminste, zo hebben de huidige bewoners dat gezien: beneden werken en boven wonen. Maar je zou de benedenkamers natuurlijk net zo goed kunnen innemen als eetkamer en woonkamer. Dit sprookjesachtige huis prikkelt de fantasie en doet iets met het nostalgisch verlangen dat in veel mensen sluimert. Tenslotte kun je vanuit de hal afdalen naar de ontzagwekkende middeleeuwse gewelfkelder waar je ook nog eens veel spullen kunt opbergen.

NAAR BOVEN
De L-vormige overloop en de meeste vertrekken boven hebben een historisch balkenplafond in groen en geel, en dezelfde gele industriële vloer. Er zijn thans twee slaapkamers, een badkamer met inloopdouche, wastafel en aansluitingen voor de wasmachine en -droger, een separate WC met hetzelfde fraaie, hemelsblauwe tegelwerk als in de overige ‘natte ruimtes’, en een schitterende woon-/ eetkamer die je met de kloeke vensters -in 16 schilderijtjes per raam- een prachtig uitzicht geeft op de Kosterstraat, de kastanjeboom, leilinden en het plein waar het dagelijks leven voorbijkomt. Op de zolder is nu de atelierstudio van de bewoners gevestigd. Dit is wel het klapstuk van het huis; niet zozeer vanwege het interieur, want die volgt de functie van de ruimte, als wel vanwege de glazen lichtstraat, die de dakconstructie in al haar onaangetaste pracht laat zien.

NAAR BUITEN
Buiten is een terrasje/plaatsje van circa 14 m² waar je kunt genieten van het carillon-geklater van de Martinitoren, met een kopje koffie, thee of een glas wijn – als het daar de tijd voor is. Aan de voorzijde en zijkant is er ook een riante tuin. Deze is in bruikleen gegeven door de gemeente Doesburg aan de eigenaars en diens rechtsopvolgers van de Kosterstraat 36 onder voorwaarde dat deze de tuin ook onderhoudt. Dit is circa 145 m². Kortom, het is monumentaal genieten in de stad.

DOESBURG
Doesburg zelf is een snoezig plaatsje, mudvol monumentale panden en levende geschiedenis. De IJssel kronkelt om het plaatsje heen. Na WOII heeft Doesburg zich ferm herpakt; er werd gerestaureerd en maakte een nieuwe bloeiperiode door. Doesburg is nu echt een cultureel centrum en past daarmee prachtig in de regio, waarin plaatsen als bijvoorbeeld Bronkhorst en Ulft eenzelfde rol hebben. De Veluwezoom ligt om de hoek (hooguit 10 minuten), Zutphen ligt op twintig minuten, Arnhem op een half uurtje, en over Nijmegen en Apeldoorn doen we tien minuten meer.

KORTOM
Een heerlijk huis in een heerlijke stad en optimaal verduurzaamd. Zoals gezegd, dit prachtige monument leeft volop in het nu. Is dit de plek om op te groeien of om oud te worden? Of allebei? Kom gerust de sfeer proeven, we leiden je met plezier rond.