In Lennisheuvel, een landelijk gelegen gehucht, deel van de Brabantse gemeente Boxtel, staat een zeer oud en kenmerkend pand dat opgetrokken is uit gele IJsselstenen. Het is de voormalige brouwerij en herberg Den Eijngel, waarschijnlijk een van de eerste stenen gebouwen in Boxtel. Boxtel was vroeger rijk aan brouwerijen. Den Eijngel is het oudste nog bestaande pand dat aantoonbaar als bierbrouwerij werd gebruikt. Het werd al in 1494 in een document genoemd. Archeologische vondsten gaan zelfs terug tot de 13e eeuw.
De herberg met brouwerij lag aan de heerbaan naar Turnhout. Een heerbaan is een doorgaande weg die gebruikt werd onder meer door handelaren en legers. Later kreeg deze weg de naam Mijlenstraat. De Eijngel lag op een belangrijk kruispunt aan de Mijlenstraat.
Het brouwhuis bij de brouwerij lag in de 16de eeuw achter De Eijngel, dat destijds in gebruik was als herberg. In de 17de eeuw werd de brouwerij verplaatst naar de overzijde van de weg. Van beide bedrijfsgedeelten is niets bewaard gebleven.
In 1724 hing een uithangbord aan de gevel van de herberg waarop een Engel was geschilderd. In een akte van 1724 formuleerde de secretaris van Boxtel dat met de woorden: “daer uijt hangt den Eijngel”. Deze schrijfwijze van de naam is momenteel in gebruik.
Wanneer De Eijngel gestopt is als brouwerij, is niet met zekerheid te zeggen. In 1810 werden nieuwe belastingen ingevoerd, die menig brouwer noodzaakten de activiteiten te staken. In Boxtel verdwenen kort daarna de meeste brouwerijen. De Eijngel werd in die tijd alleen nog als herberg genoemd. Wat wel zeker is, is dat de herberg de laatste 150 jaar in gebruik was als boerderij. In de jaren ’80 van de vorige eeuw stopte ook het boerenbedrijf.
In 2011 kreeg Den Eijngel nieuwe eigenaren. Het unieke monumentale pand was in verval geraakt. De huidige eigenaren hebben Den Eijngel inmiddels grondig gerestaureerd en verduurzaamd. Dit alles in nauwe samenwerking met restauratie deskundigen, de Monumentencommissie van Boxtel en deRijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Deze inspanning leverde in 2022 de Boxtelse Monumentenprijs op.
Van begin af aan was het plan het Rijksmonument weer de oude functie van herberg terug te geven maar nu als Bed & Breakfast. Sinds 2022 is de B&B actief. In riante kamers beleef je de eeuwenoude geschiedenis van het pand maar wel met alle moderne comfort van nu.
Den Eijngel ligt in het Nationaal Park Het Groene Woud en aan de Kampina. Je kunt er eindeloos wandelen en fietsen. Het fietsknooppunten netwerk en NS wandelroutes lopen langs het monument. Het NS station ligt op 2 km afstand.
Over dit Rijksmonument is een boek geschreven “Daer uijt hanght Den Eijngel” onder ISBN nummer 978-94-92576-08-8
